Bài 39. Benzen | Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 9

Nội dung bài học

Benzene là một hợp chất hữu cơ có công thức hoá học C₆H₆. Phân tử khối 28

Benzen là một hyđrocacbon thơm, trong điều kiện bình thường là một chất lỏng không màu, mùi dịu ngọt dễ chịu, dễ cháy. Benzen tan rất kém trong nước và rượu. Vì chỉ chứa carbon và hydro nên benzene là một hydrocarbon.

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

- Benzen C₆H₆ là chất lỏng, không màu, không tan trong nước, benzen có tính độc. Benzen hòa tan nhiều chất như: dầu ăn, cao su, nến, iot..

II. CẤU TẠO PHÂN TỬ

- Phân tử benzen có cấu tạo là một vòng 6 cạnh, trong đó có ba liên kết đôi xen kẽ với ba liên kết đơn.

 

              Hoặc             

 

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1.  Tác dụng với oxi:

- Khi đốt benzen cháy trong không khí tạo ra CO₂ và H₂O, ngọn lửa có nhiều khói đen (chứa muội than). Nguyên nhân là do phân tử benzen lớn nên khó cháy hoàn toàn thành khí CO2 và hơi nước. 

 

                          2C₆H₆ +  15O₂ -> 12CO₂ + 6H₂O (điều kiện nhiệt độ)

2.  Phản ứng thế với với brom:

- Benzen không làm mất màu dung dịch brom như etilen và axetilen. Benzen chỉ tham gia phản ứng thế với brom lỏng và cần có xúc tác là bột sắt.

                           C₆H₆(l) + Br₂(l) -> HBr + C₆H₅Br (brom benzen)  (xúc tác bột Fe)

Chú ý: Benzen chỉ phản ứng với brom nguyên chất không phản ứng với dung dịch nước brom.

3. Phản ứng cộng:

- Benzen khó tham gia phản ứng cộng hơn etilen và axetilen. Tuy nhiên, trong điều kiện thích hợp benzen có phản ứng cộng với một số chất như H₂, Cl₂,…

                            C₆H₆ + 3H₂ -> C₆H₁₂ (Xiclohexan) (xúc tác Ni, nhiệt độ)

Kết luận: Do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên benzen vừa có phản ứng thế vừa có phản ứng cộng

IV. ỨNG DỤNG

- Benzen là nguyên liệu quan trọng để sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, dược phẩm, thuốc trừ sâu..

- Benzen làm dung môi hòa tan nhiều chất hữu cơ trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệm.

 

 

 

Phương trình hóa học

C₆H₆ + 3H₂ → CH₃CH₂CH=CHCH₂CH₃ 2C₆H₆ + 15O₂ → 6H₂O + 12CO₂ Br₂ + C₆H₆ → C₆H₅Br + HBr

Xem Sách Giáo Khoa Trực Tuyến

Sách Giáo Khoa Online Lớp 1 Sách Giáo Khoa Online Lớp 2 Sách Giáo Khoa Online Lớp 3 Sách Giáo Khoa Online Lớp 4 Sách Giáo Khoa Online Lớp 5 Sách Giáo Khoa Online Lớp 6 Sách Giáo Khoa Online Lớp 7 Sách Giáo Khoa Online Lớp 8 Sách Giáo Khoa Online Lớp 9 Sách Giáo Khoa Online Lớp 10 Sách Giáo Khoa Online Lớp 11 Sách Giáo Khoa Online Lớp 12

Bài học khác trong Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 9

CHƯƠNG 1 CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ Bài 2. Một số oxit quan trọng Bài 3. Tính chất hóa học của axit Bài 4. Một số axit quan trọng Bài 5. Luyện tập: Tính chất hóa học của oxit và axit Bài 6. Thực hành: Tính chất hóa học của oxit và axit Bài 7. Tính chất hóa học của bazơ Bài 8. Một số bazơ quan trọng Bài 9. Tính chất hóa học của muối Bài 10. Một số muối quan trọng Bài 11. Phân bón hóa học Bài 12. Mối quan hệ giữa các loại chất vô cơ Bài 13. Luyện tập chương 1: Các hợp chất vô cơ Bài 14. Thực hành: Tính chất hóa học của bazơ và muối CHƯƠNG 2: KIM LOẠI Bài 16. Tính chất hoá học của kim loại Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại Bài 18. Nhôm Bài 19. Sắt Bài 20. Hợp kim sắt: Gang, thép Bài 21. Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn Bài 22. Luyện tập chương 2: Kim loại Bài 23. Thực hành: Tính chất hóa học của nhôm và sắt Bài 24. Ôn tập học kì 1 CHƯƠNG 3 SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC Bài 26. Clo Bài 27. Cacbon Bài 28. Các oxit của cacbon Bài 29. Axit cacbonic và muối cacbonat Bài 30. Silic. Công nghiệp silicat. Bài 31. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học Bài 32. Luyện tập chương 3: Phi kim – Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học Bài 33. Thực hành: Tính chất hóa học của phi kim và hợp chất của chúng CHƯƠNG 4 HIĐROCACBON. NHIÊN LIỆU Bài 35. Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ Bài 36. Metan Bài 37. Etilen Bài 38. Axetilen Bài 39. Benzen Bài 40. Dầu mỏ và khí thiên nhiên Bài 41. Nhiên liệu Bài 42. Luyện tập chương 4: Hiđrocacbon. Nhiên liệu Bài 43. Thực hành: Tính chất của Hiđrocacbon CHƯƠNG 5 DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON. POLIME Bài 45. Axit axetic Bài 46. Mối liên hệ giữa etilen, rượu etylic và axit axetic Bài 47. Chất béo Bài 49. Thực hành: Tính chất của rượu và axit Bài 50. Glucozơ Bài 51. Saccarozơ Bài 52. Tinh bột và xenlulozơ Bài 53. Protein Bài 54. Polime

Nội dung SGK ở cấp học khác

Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 8 Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 10 Cơ Bản Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 11 Cơ Bản Sách Giáo Khoa Hóa Học Lớp 12 Cơ Bản